امیر دارابی ایده دیوانه وار بازی اسکیپ روم از کجا اومده؟ اصلا چندسال از تاسیس اولین اتاق فرار می‌گذره؟ شاید واستون جالب باشه که بدونید نوع امروزی این بازی، حدود ده ساله که وجود داره. اگرچه ریشه‌های تاریخیش ممکنه به سال‌های خیلی دوری برگرده. امروز قراره خیلی مفصل به تاریخچه اتاق فرار بپردازیم. پس واسه داستان پر فراز و نشیب این بازی آماده باش!
تاریخچه رمزآلود اسکیپ روم، درست مثل خود بازی!
از نظر ماهیت، اتاق‌های فرار مکان های بسیار مرموزی هستن. فضای این بازی پر از چالش و تعلیق و پر از پازلای مختلفه. در واقع گروه بازی فقط با گذروندن چالش‌های نفس‌گیر اتاقه که می‌تونن از اتاق خارج شن و برنده به حساب بیان.
جالب اینجاست که خواستگاه و تاریخچه اتاق فرار هم به اندازۀ خود بازی در هاله‌ای از رمز و راز باقی مونده. تو این مایه‌ها که علما حتی سر هویت مخترع این بازی هم اختلاف نظر دارن. با این حال، اکثر مورخ‌ها و صاحب نظرا معتقدن که تاریخچه اسکیپ روم از علاقۀ بشر به حل کردن معما شروع شده. از حل کردن پازل‌های سنگی گرفته تا زمانی که واسه سرگرمی، پیچ و خم‌های فضاباز یعنی هزارتوها رو می‌ساخت.
شاید دوست داشته باشی:
عاشق معما هستی؟ این بازی ها رو تجربه کن!
اتاق فرار معمایی (معمامحور)
بازی 5000 ساله!
برای این که بفهمیم اتاق‌های فرار از کجا اومدن، باید به خیلی‌خیلی قبل‌تر برگردیم. چون حل کردن معماها برای سرگرمی، اصلا ایده جدیدی نیست. یکی از وقایعی که قراره به ما توی رازگشایی تاریخچه اتاق فرار کمک کنه، کشف یه مجموعه سنگی توی ترکیه است.
این وسیله بازی، مجموعه‌ای از 49 قطعه سنگیه که خیلی استادانه و با جزئیات رنگ آمیزی شدن. این سنگ‌ها در حالی که رنگ‌های سبز، قرمز، آبی، سیاه و سفید داشتن، توی یه دخمه تاریک با قدمت 5000 ساله در جنوب شرقی ترکیه پیدا شدن.
بازی Tic-tac-toe (یا همون دوز خودمون) یه نمونه دیگه از بازی‌هاییه که انسان از طریق اون می‌تونست در عین داشتن سرگرمی، هوش خودش رو آزمایش کنه. تابلوهای این بازی که قدمت 3000 ساله داره، برای اولین بار روی کاشی‌های پشت بوم یه خونه توی مصر کشف شدن.
یک سرگرمی لاکچری به اسم هزارتو (Maze)
چند قدم که جلوتر بیایم، به اروپای قرون وسطایی می‌رسیم. جایی که خانواده های سلطنتی، هزارتوهایی پر پیچ و خم می‌ساختن. این هزارتوها به عنوان راهی برای آزمایش عقل و توانایی فرار اون‌ها استفاده می‌شد. «لوئی چهاردهم» که از سال 1643 تا 1715 به فرانسه حکومت کرد، یکی از مشهورترین نمونه‌های سلطنتیه که علاقه زیادی به ساخت هزارتوها برای سرگرمی داشت. از اون‌جایی که ساخت این بازی خرج بالایی برمی‌داشت، فقط مخصوص اشراف و پادشاها بود.
ردپای پازل توی اسکیپ روم؟
نقش اختراع پازل ها رو نمی‌شه توی تاریخچه اسکیپ روم نادیده گرفت. زمانی که مردم در سراسر جهان شروع به قایقرانی کردن، سر و کله اولین پازل‌ها پیدا شد. «جان اسپیلزبری» که یه نقشه‌بردار و حکاک کاملاً شناخته شده بود، توی سال 1767 یه سری پازل های چوبی ساخت که با گذشت زمان به ابزار جالبی برای سرگرمی و آموزش تبدیل شد.
اوایل دهه 1900، صنعت منبت کاری با اره برقی توسعه پیدا کرد. پازل‌هایی که توی این سال با تراش چوب تولید می‌شدن، خیلی دقیق و گرون قیمت بودن. برای همین بازی‌های پازلی هم اون اوایل مخصوص افراد ثروتمند بود. اما با پیشرفت صنعت نجاری، شما توی سال 1908 می‌تونستید فقط با 5 دلار یه پازل معمایی چوبی رو خریداری کنید.
بیاید دیجیتالی بشیم!
با گذشت زمان، بازی‌های معمایی به سرعت همه گیر شدن. پیشرفت علم و تکنولوژی، باعث شد بازی‌ها هم مسیر صعودی خودشون رو طی کنن. دهه 1950، فناوری‌ها وارد زندگی روزمره انسان شدن و به دنبال این موضوع، مردم شروع به کردن به بازی با این نوع سبک… .
مثلا سال 1952، پروفسور انگلیسی «ا.س داگلاس» به عنوان بخشی از پایان‌نامه دکتراش در دانشگاه کمبریج، با استفاده از یک کامپیوتر غول پیکر EDSAC (یکی از اولین رایانه ها) بازی tic-tac-toe رو بازسازی کرد.
بوتام بزرگ ! …
کاری که «ویلیام هیگین بوتام» در سال 1958 انجام داد، مثل یه نقطه درخشان توی تاریخچه اسکیپ روم می‌درخشه. ویلیام در اکتبر 1958 اولین بازی ویدئویی رو ساخت. این بازی چیزی نبود جز یه نسخه شبیه‌سازی شده از همین «تنیس روی میز» امروزی. توی این بازی، بازیکنا باید یه دکمه رو فشار می‌دادن تا توپ به سمت بازیکن دیگه بره.
همون طور که انتظار می رفت، اولین بازی های ویدیویی به شدت مورد توجه قرار گرفتن و به سرعت توی دنیا گسترش پیدا کردن. بازی اتاق فرار که یه بازی واقعی (Real Life Experience) محسوب میشه، در نتیجه بازی‌های ویدیویی اختراع شد. اما چطور؟
اینو هم بخون:
ایده ناب کمپانی پاراپارک!
وقتی به موشکافی تاریخچه اتاق فرار مشغول شیم، می‌فهمیم که خیلیا عقیده دارن منشأ این بازی رو باید توی شهر «بوداپست» مجارستان جستجو کرد. جایی که شرکت سرگرمی Parapark توسط «آتیلا گیورکوویکس» تاسیس شد.
ایده بازی اتاق فرار حوالی سال 2011 به ذهن آتیلا رسید. آتیلا طرفدار پرو پا قرص بازی‌های رایانه‌ای بود. این ایده هم بعد از انجام بازی‌های ماجراجویی مختلف به ذهنش رسید. پاراپارک اولین اسکیپ روم خودش رو توی همون سال 2011 افتتاح کرد. بعد از این سال هم خیلی سریع به بیش از بیست شعبه توی سراسر اروپا و استرالیا گسترش پیدا کرد.
بعد از کار این شرکت، کمپانی اتاق فرار Timethemed راه اندازی شد و به رقیب اصلی پاراپارک تبدیل شد. البته اینو بگیم که ایده آتیلا در مورد اتاق فرار، بدون اطلاع خودش و به لطف یه شرکت ژاپنی به اسم SCRAP قبلا توی آسیا هم توسعه پیدا کرد. امروز شعبه اصلی پاراپارک توی شهر «ژنو» سوییس به کارش ادامه می‌ده.
اتاق فرار SCRAP
در کنار اتاق‌های سرگرمی پاراپارک، خیلی‌ها معتقدن که اولین اتاق فرار واقعی توسط کمپانی SCRAP ساخته شد. «تاكائو كاتو» موسس این شرکت قصد داشت اتاق‌هایی با ژانر و مضمون مشخص بسازه که بازیکن‌ها توش زندانی بشن و تنها راه فرار از اتاق، حل چالش‌هایی مشخص در بازه زمانی تعیین شده باشه. اتاق فرارهای SCRAP توی سال 2007 افتتاح شدن و تا همین امروز هم مشتری‌های پر و پا قرص خودشون رو دارن.
کمپانی Real Escape Game، اولین طراح اسکیپ روم‌های جدید
کمپانی Real Escape Game اولین شرکتی بود که فضای اسکیپ روم‌های امروزی رو ساخت. شعبه‌های اصلی Real Escape Game حالا توی شهرهای «توکیو» و «سانفرانسیسکو» واقع شدن. این اتاق‌ها شصت دقیقه به بازیکن‌ها فرصت می‌دادن که با حل معماهای پیچیده و خلاقانه و پیدا کردن سرنخ‌های مخفی، از یه اسکیپ روم با ژانر مشخص فرار کنن. همه جای این اتاق‌ها معماهای رمزگذاری شده، نمادهای عجیب، پیام ها، اعداد، پازل‌ها و چالش‌های منحصر به فردی وجود داره که باعث جذابیت بیشتر بازی می‌شدن.
بعد از توسعه اولین اتاق فرارهای Real Escape Game ژاپن، اسکیپ روم‌های دیگه‌ای توی آسیا شروع به ظهور کردن. در همین حال، به لطف پاراپارک، اتاق‌های فرار در اروپا محبوبیت بی‌نظیری پیدا کردن. در نتیجه بعد از سال 2011، این بازی گسترش سریعی در سراسر آسیا و اروپا پیدا کرد.
بعد از آغاز به کار شعبه Real Escape در سانفرانسیسکو، کمپانی های Puzzle Break و Escape the Room NYC توی آمریکا تاسیس شدن. بعد از تاسیس این دو اتاق، اسکیپ روم‌ها در سراسر آمریکا گسترش پیدا کردن.
اولین اتاق فرار کانادایی هم توی سال 2013 افتتاح شد. طبق آمار رسمی، در سال 2018، یعنی یازده سال بعد از از اولین اتاق فرار در ژاپن، بیش از 3500 اتاق فرار در سراسر جهان ایجاد شد. عجب ایده نابی بود!!!
جدیدترین و خفن‌ترین اسکیپ روم های ایران رو از اینجا پیدا و رزرو کن!
رزرو اتاق فرار
اسکیپ روم در آمریکای شمالی
سال 2012 بود که یکی از دوستان تاکائو کاتو یک شعبه از بازی Real Escape رو توی سانفرانسیسکو افتتاح کرد. به طور کلی افتتاحیه بازی Real Escape در سانفرانسیسکو در سال 2012 و بعد از اون اتاق‌های Puzzle Break و Escape the Room NYC ، نماد تولد بازی اسکیپ روم توی آمریکای شمالی هستن.
و اما تاریخچه اتاق فرار در ایران…
تاریخچه اسکیپ روم توی کشور ما از سال 1395 شروع میشه. سالی که اولین اتاق‌های فرار توی تهران تاسیس شدن. البته قبل از سال 95، یه مسابقۀ تلویزیونی به اسم «راز سیب» از شبکه سه پخش می‌شد که نوع معماهای این مسابقه بی‌شباهت به بازی اتاق فرار نبود.
راز سیب از برنامه The Crystal Maze الگو گرفته بود. مجری‌های این برنامه که سال 1374 پخش می‌شد، «فرهاد جم» و «مهسا مهجور» بودن. از سال 1395 تا سال 1397 بازی اسکیپ روم سریعا توی ایران گسترش پیدا کرد و طرفدارای زیادی به سمت این بازی اعتیادآور جذب شدن…
جمع بندی
بررسی تاریخچه اتاق فرار ما رو به هزاران سال گذشته می‌بره که در اون زمان بازی‌هایی رو برای سرگرمی و آزمایش هوش و خلاقیت خودمون انجام می‌دادیم. اما میشه گفت چیزی که با امروزه با شکل و شمایل اسکیپ روم می‌شناسیم، قدمتی حدود یک دهه داره. اتاق های فرار اولیه خلاقیت پایینی داشتن و نهایت چیزی که می‌تونستید توی اونا ببینید، چندتا قفل، جعبه، صندوق، کلید و رمز بود که با به موضوع گره خورده بود. اما امروزه با اومدن تکنولوژی‌های جدیدتر و جذابیت‌های هنری، بصری و… می‌تونه نهایت نشاط و لذت رو برای شما فراهم کنه…
نظری ثبت نشده است