اتاق فرار متل بوداپست ( اتاق 313 )

بدون دونستن اصطلاحات خاص یه بازی، محاله بتونی توش حرفه‌ای بشی! مخصوصا توی بازی اسکیپ روم که گروهیه و ممکنه هم تیمی هات یه اصطلاحی رو به کار ببرن که معنیشو ندونی. شاید موضوع خیلی مهمی نباشه، اما به هر حال ضایع کنندست، نه؟ تو این مقاله می خوایم یه سری اصطلاحات توپو بهت یاد بدیم تا موقع رفتن به اسکیپ روم، دیگه هیچ مشکلی از این بابت نداشته باشی

بازیگردان یا گیم مستر (Game Master)

گیم مستر یکی از اصطلاحات اتاق فرار هست که ممکنه خیلی به گوشت بخوره. منظور از گیم مستر یا اپراتور، شخصیه که مسئولیت راهنمایی دادن و چک کردن مداوم گروه بازی رو به عهده داره. گیم مستر توی تموم مدت بازی از طریق دوربین ها شما رو چک می کنه و حواسش به همه چیز هست. از کنترل رعایت شدن نکات ایمنی بگیر تا راهنمایی کردن گروه توی معماها و چالش های سخت.

گیم مستر اتاق فرار، قبل از شروع بازی تمام توضیحاتی که لازم دارید رو به شما ارائه میده. در واقع توضیح سناریوی بازی و یادآوری قوانین و خط قرمزهای اتاق، وظیفه بعدی گیم مستر اسکیپ روم هست.

یادتون نره که حتما به توضیحات گیم مستر درمورد انواع قفل های بازی و نحوۀ باز کردنشون به دقت گوش بدید. این باعث می شه توی اتاق وقت تلف نشه و سر باز کردن قفل های خاص، کمتر سوتی بدید!

یکی از مهم ترین ویژگی هایی که یه گیم مستر خوب باید داشته باشه، اینه که حواسش کاملا جمع بازیکن ها باشه. چون اگه اینطور نباشه، حتی توی بهترین اسکیپ روم ها با بهترین دکورها، لحظات بدی برای بازیکن ها ساخته میشه. بعضا دیده شده که بازیکن ها یه ربع تا نیم ساعت منتظر یه هینت (راهنمایی) از طرف گیم مستر هستن. درحالی که گیم مستر پشت سیستم نیست و بازیکن هم هرچی بال بال بزنه فایده ای نداره.

اکتور یا سوم شخص (Actor)

اگه گذرتون به اتاق فرار ترسناک خورده باشه، حتما به افرادی برخوردین که حین بازی شما رو می ترسونن. البته این نوع شخصیت ها ممکنه توی همه ژانرها دیده بشن. معمولا هدف این افراد ترسوندن شما و القای حس دلهره و هیجان به بازیکن هاست.

یکی دیگه از اصطلاحات اتاق فرار که باید باهاش آشنا باشید، «اکتور» یا «سوم شخص» یا «آیتم زنده» هست. اکتورها افرادی هستن که در واقع مثل «بازیگر» برای اتاق فرار عمل می کنن.

طبق قوانین و عرف کشور ما، اکتور اتاق فرار حق نداره تماسی با شما داشته باشه. واسه همین شما هم حتی‌الامکان فاصله‌­تون رو باهاشون حفظ کنید. حواستون باشه موقعی که چراغ ها خاموش میشه نباید هیچ حرکتی بکنید چون اکتور داره جابجا میشه و ممکنه بهش برخورد کنید و اتفاقی براتون پیش بیاد!

همونطور که از اسم این شخصیت ها پیداست، اکتورها هیچ پدرکشتگی ای با شما ندارن! یعنی اگه یکیشون جلوتون ظاهر شد، یهو نزنید پَرپَرش کنید! چون مانع کار اکتورها شدن فقط به بازی خودتون لطمه میزنه و باعث میشه گیم مسترها اکتور رو داخل نفرستن یا حتی بازیتون رو متوقف کنن!

هینت یا سرنخ (Hint)

کلمه hint به معنی اشاره یا تذکر هست. اما توی بازی اتاق فرار به معنی «راهنمایی» به کار میره. به عبارت دیگه به پیام ها و سرنخ هایی که از طرف گیم مستر به بازیکن ها انتقال داده میشه، «هینت» گفته میشه.

سیستم هینت دهی توی اسکیپ روم های مختلف، متفاوت هست. نوع این سیستم و وسیله ارتباطی گیم مستر و بازیکن ها بستگی به ژانر، دکور و سناریوی اتاق داره. معمولا هینت ها از طریق تلفن همراه، بی سیم، کامپیوتر یا آیفون به بازیکن ها ارسال می شن. توی بعضی اتاق ها مانیتورهایی تعبیه شده که زمان رو به تیم بازی گوشزد می کنه. توی این اتاق ها هینت ها روی این مانیتورهای شمارش معکوس نمایش داده میشه.

این نکته خیلی مهمه که سیستم هینت دهی با ژانر و فضای اتاق همخونی داشته باشه. مثلا اگه دکور بازی با محوریت اهرام مصر انجام شده، با مانیتور الکترونیکی هینت داده نشه!

اکثر اتاق ها به شما اجازه میدن یه تعداد محدودی (مثلا سه یا چهار) هینت دریافت کنید. البته از همون اول بازی انتظار راهنمایی نداشته باشید. توی یه ربع اول بازی معمولا هینتی داده نمیشه. چون بهتره که شما با فضای اتاق و بازی آشنا بشید و همه جارو بررسی کنید.

نکته مهم بعدی اینه که اصلا از هینت گرفتن خجالت نکشید. بازیکن های خفن می دونن چه زمانی باید تقاضای هینت کنن و به بهترین شکل ممکن اونا رو به کار ببرن.

بَک زدن

وقتی یکی از بازیکن ها مجبور میشه از یه اتاق برگرده به اتاق های قبلی که گروه از اون ها گذشته، از اصطلاح «بک زدن» استفاده میشه. طراحای بازی از این تکنیک توی اکثر اسکیپ روم ها (مخصوصا ژانر ترس) استفاده می کنن. مشخصه که وقتی یه بازیکن به تنهایی به اتاق های قبلی برمی گرده، اوج ترس و دلهره رو تجربه می کنه.

جامپ اسکیر (Jump Scare)

توی مسیر بازی، یه سری جاها هست که تیم بازی به طور ناگهانی با افکت هایی مواجه می شن که باعث میشه بازیکنا از جاشون بپرن! به این افکت ها که عمدتا باعث ترس و وحشت افراد میشه، جامپ اسکیر گفته میشه. ترکیدن اشیا، موزیک ها و صداهای ناگهانی، ورود ناگهانی اکتور و تکون خوردن وسیله های اتاق، از مهم ترین جامپ اسکیرهای اتاق فرار هستن.

دُنت تاچ (دست نزنید!)

توی هر اتاق یه سری وسیله ها هست که نباید بهشون دست بزنیم. توی اکثر بازی ها این وسایل با برچسب «دنت تاچ» (یا همون دست نزنید) از وسیله های دیگه جدا شدن. البته اگه وسیله ای برچسب دنت تاچ داشت، دلیل نمیشه اصلا بهش توجه نکنید. مثلا ممکنه با نگاه کردن به یه تابلوی دنت تاچ، بتونید یه سرنخ پیدا کنید.

جمع بندی

توی این مطلب سعی کردیم تا یه سری از اصطلاحات اتاق فرار رو که قبل از بازی باید باهاشون آشنا باشی، برات بگیم. مسلما اگه قبل از رفتن به اسکیپ روم، با نکاتی که توی این مقاله و مقاله های دیگه گفتیم آشنا باشی، میتونی خیلی راحت تر بازی کنی و گروهتو رهبری کنی.

اسکیپ روم رایگان بنظرت چقد می چسبه؟ اسکیپ روم خودش کلی سرحالت میاره چه برسه به اینکه رایگان بازیش کنی 🙂

اسکیپ زوم هر ماه یه قرعه کشی داره و به سه گروه اسکیپ روم رایگان هدیه میده.یعنی این 3 گروه می تونن:

• هر اسکیپ رومی که دوس داشتن
• با هر تعداد نفرات (حداکثرظرفیت اتاق)
• در هر تاریخی (در صورت داشتن سانس)
• در هر شهری از ایران

به بصورت کاملاً رایگان بازی کنن!!!

شرایط شرکت تو قرعه کشی اسکیپ روم رایگان چیه ؟

• پیج اینستاگرام مارو فالو کنی: escapezoom@
• 5 نفر از دوستات رو در 5 تا کامنت جداگانه منشن کنی . همین !

ایده دیوانه وار بازی اسکیپ روم از کجا اومده؟ اصلا چندسال از تاسیس اولین اتاق فرار می گذره؟ شاید واستون جالب باشه که بدونید نوع امروزی این بازی، حدود ده ساله که وجود داره. اگرچه ریشه های تاریخیش ممکنه به سال های خیلی دوری برگرده. امروز قراره خیلی مفصل به تاریخچه اتاق فرار بپردازیم. پس واسه داستان پر فراز و نشیب این بازی آماده باش!

تاریخچه رمزآلود اسکیپ روم، درست مثل خود بازی!

از نظر ماهیت، اتاق های فرار مکان های بسیار مرموزی هستن. فضای این بازی پر از چالش و تعلیق و پر از پازلای مختلفه. در واقع گروه بازی فقط با گذروندن چالش های نفس گیر اتاقه که می تونن از اتاق خارج شن و برنده به حساب بیان.

جالب اینجاست که خواستگاه و تاریخچه اتاق فرار هم به اندازۀ خود بازی در هاله ای از رمز و راز باقی مونده. تو این مایه ها که علما حتی سر هویت مخترع این بازی هم اختلاف نظر دارن. با این حال، اکثر مورخ ها و صاحب نظرا معتقدن که تاریخچه اسکیپ روم از علاقۀ بشر به حل کردن معما شروع شده. از حل کردن پازل های سنگی گرفته تا زمانی که واسه سرگرمی، پیچ و خم های فضاباز یعنی هزارتوها رو می ساخت.

بازی 5000 ساله!

برای این که بفهمیم اتاق های فرار از کجا اومدن، باید به خیلی خیلی قبل تر برگردیم. چون حل کردن معماها برای سرگرمی، اصلا ایده جدیدی نیست. یکی از وقایعی که قراره به ما توی رازگشایی تاریخچه اتاق فرار کمک کنه، کشف یه مجموعه سنگی توی ترکیه‌ست.

این وسیله بازی، مجموعه ای از 49 قطعه سنگیه که خیلی استادانه و با جزئیات رنگ آمیزی شدن. این سنگ ها در حالی که رنگ های سبز، قرمز، آبی، سیاه و سفید داشتن، توی یه دخمه تاریک با قدمت 5000 ساله در جنوب شرقی ترکیه پیدا شدن.

بازی Tic-tac-toe (یا همون دوز خودمون) یه نمونه دیگه از بازی هاییه که انسان از طریق اون می تونست در عین داشتن سرگرمی، هوش خودش رو آزمایش کنه. تابلوهای این بازی که قدمت 3000 ساله داره، برای اولین بار روی کاشی های پشت بوم یه خونه توی مصر کشف شدن.

یک سرگرمی لاکچری به اسم هزارتو (Maze)

چند قدم که جلوتر بیایم، به اروپای قرون وسطایی می رسیم. جایی که خانواده های سلطنتی، هزارتوهایی پر پیچ و خم می ساختن. این هزارتوها به عنوان راهی برای آزمایش عقل و توانایی فرار اونها استفاده می شد. «لوئی چهاردهم» که از سال 1643 تا 1715 به فرانسه حکومت کرد، یکی از مشهورترین نمونه های سلطنتیه که علاقه زیادی به ساخت هزارتوها برای سرگرمی داشت. از اونجایی که ساخت این بازی خرج بالایی برمی داشت، فقط مخصوص اشراف و پادشاها بود.

ردپای پازل توی اسکیپ روم؟

نقش اختراع پازل ها رو نمی شه توی تاریخچه اسکیپ روم نادیده گرفت. زمانی که مردم در سراسر جهان شروع به قایقرانی کردن، سر و کله اولین پازل ها پیدا شد. «جان اسپیلزبری» که یه نقشه بردار و حکاک کاملاً شناخته شده بود، توی سال 1767 یه سری پازل های چوبی ساخت که با گذشت زمان به ابزار جالبی برای سرگرمی و آموزش تبدیل شد.

اوایل دهه 1900، صنعت منبت کاری با اره برقی توسعه پیدا کرد. پازل هایی که توی این سال با تراش چوب تولید می شدن، خیلی دقیق و گرون قیمت بودن. برای همین بازی های پازلی هم اون اوایل مخصوص افراد ثروتمند بود. اما با پیشرفت صنعت نجاری، شما توی سال 1908 می تونستید فقط با 5 دلار یه پازل معمایی چوبی رو خریداری کنید.

بیاید دیجیتالی بشیم!

با گذشت زمان، بازی های معمایی به سرعت همه گیر شدن. پیشرفت علم و تکنولوژی، باعث شد بازی ها هم مسیر صعودی خودشون رو طی کنن. دهه 1950، فناوری ها وارد زندگی روزمره انسان شدن و به دنبال این موضوع، مردم شروع به کردن به بازی با این نوع سبک …

مثلا سال 1952، پروفسور انگلیسی «ا.س داگلاس» به عنوان بخشی از پایان نامه دکتراش در دانشگاه کمبریج، با استفاده از یک کامپیوتر غول پیکر EDSAC (یکی از اولین رایانه ها) بازی tic-tac-toe رو بازسازی کرد.

بوتام بزرگ ! …

کاری که «ویلیام هیگین بوتام» در سال 1958 انجام داد، مثل یه نقطه درخشان توی تاریخچه اسکیپ روم می درخشه. ویلیام در اکتبر 1958 اولین بازی ویدئویی رو ساخت. این بازی چیزی نبود جز یه نسخه شبیه سازی شده از همین «تنیس روی میز» امروزی. توی این بازی، بازیکنا باید یه دکمه رو فشار می دادن تا توپ به سمت بازیکن دیگه بره.

همون طور که انتظار می رفت، اولین بازی های ویدیویی به شدت مورد توجه قرار گرفتن و به سرعت توی دنیا گسترش پیدا کردن. بازی اتاق فرار که یه بازی واقعی (Real Life Experience) محسوب می شه، در نتیجه بازی های ویدیویی اختراع شد. اما چطور؟

ایده ناب کمپانی پاراپارک!

وقتی به موشکافی تاریخچه اتاق فرار مشغول شیم، می فهمیم که خیلیا عقیده دارن منشأ این بازی رو باید توی شهر «بوداپست» مجارستان جستجو کرد. جایی که شرکت سرگرمی Parapark توسط «آتیلا گیورکوویکس» تاسیس شد.

ایده بازی اتاق فرار حوالی سال 2011 به ذهن آتیلا رسید. آتیلا طرفدار پرو پا قرص بازی های رایانه ای بود. این ایده هم بعد از انجام بازی های ماجراجویی مختلف به ذهنش رسید. پاراپارک اولین اسکیپ روم خودش رو توی همون سال 2011 افتتاح کرد. بعد از این سال هم خیلی سریع به بیش از بیست شعبه توی سراسر اروپا و استرالیا گسترش پیدا کرد.

بعد از کار این شرکت، کمپانی اتاق فرار Timethemed راه اندازی شد و به رقیب اصلی پاراپارک تبدیل شد. البته اینو بگیم که ایده آتیلا در مورد اتاق فرار، بدون اطلاع خودش و به لطف یه شرکت ژاپنی به اسم SCRAP قبلا توی آسیا هم توسعه پیدا کرد. امروز شعبه اصلی پاراپارک توی شهر «ژنو» سوییس به کارش ادامه میده.

اتاق فرار SCRAP

در کنار اتاق های سرگرمی پاراپارک، خیلی ها معتقدن که اولین اتاق فرار واقعی توسط کمپانی SCRAP ساخته شد. «تاكائو كاتو» موسس این شرکت قصد داشت اتاق هایی با ژانر و مضمون مشخص بسازه که بازیکن ها توش زندانی بشن و تنها راه فرار از اتاق، حل چالش هایی مشخص در بازه زمانی تعیین شده باشه. اتاق فرارهای SCRAP توی سال 2007 افتتاح شدن و تا همین امروز هم مشتری های پر و پا قرص خودشون رو دارن.

کمپانی Real Escape Game، اولین طراح اسکیپ روم های جدید

کمپانی Real Escape Game اولین شرکتی بود که فضای اسکیپ روم های امروزی رو ساخت.  شعبه های اصلی Real Escape Game حالا توی شهرهای «توکیو» و «سانفرانسیسکو» واقع شدن. این اتاق ها شصت دقیقه به بازیکن ها فرصت میدادن که با حل معماهای پیچیده و خلاقانه و پیدا کردن سرنخ های مخفی، از یه اسکیپ روم با ژانر مشخص فرار کنن. همه جای این اتاق ها معماهای رمزگذاری شده، نمادهای عجیب، پیام ها، اعداد، پازل ها و چالش های منحصر به فردی وجود داره که باعث جذابیت بیشتر بازی می شدن.

بعد از توسعه اولین اتاق فرارهای Real Escape Game ژاپن، اسکیپ روم های دیگه ای توی آسیا شروع به ظهور کردن. در همین حال، به لطف پاراپارک، اتاق های فرار در اروپا محبوبیت بی نظیری پیدا کردن. در نتیجه بعد از سال 2011، این بازی گسترش سریعی در سراسر آسیا و اروپا پیدا کرد.

بعد از آغاز به کار شعبه Real Escape در سانفرانسیسکو، کمپانی های Puzzle Break و Escape the Room NYC توی آمریکا تاسیس شدن. بعد از تاسیس این دو اتاق، اسکیپ روم ها در سراسر آمریکا گسترش پیدا کردن.

اولین اتاق فرار کانادایی هم توی سال 2013 افتتاح شد. طبق آمار رسمی، در سال 2018، یعنی یازده سال بعد از از اولین اتاق فرار در ژاپن، بیش از 3500 اتاق فرار در سراسر جهان ایجاد شد.    عجب ایده نابی بود!!!

اسکیپ روم در آمریکای شمالی

سال 2012 بود که یکی از دوستان تاکائو کاتو یک شعبه از بازی Real Escape رو توی سانفرانسیسکو افتتاح کرد. به طور کلی افتتاحیه بازی Real Escape در سانفرانسیسکو در سال 2012 و بعد از اون اتاق های Puzzle Break و Escape the Room NYC ، نماد تولد بازی اسکیپ روم توی آمریکای شمالی هستن.

و اما تاریخچه اتاق فرار در ایران …

تاریخچه اسکیپ روم توی کشور ما از سال 1395 شروع میشه. سالی که اولین اتاق های فرار توی تهران تاسیس شدن. البته قبل از سال 95، یه مسابقۀ تلویزیونی به اسم «راز سیب» از شبکه سه پخش می شد که نوع معماهای این مسابقه بی شباهت به بازی اتاق فرار نبود.

راز سیب از برنامه The Crystal Maze الگو گرفته بود. مجری های این برنامه که سال 1374 پخش می شد، «فرهاد جم» و «مهسا مهجور» بودن.  از سال 1395 تا سال 1397 بازی اسکیپ روم سریعا توی ایران گسترش پیدا کرد و طرفدارای زیادی به سمت این بازی اعتیادآور جذب شدن …

جمع بندی

بررسی تاریخچه اتاق فرار ما رو به هزاران سال گذشته می بره که در اون زمان بازی هایی رو برای سرگرمی و آزمایش هوش و خلاقیت خودمون انجام می دادیم. اما میشه گفت چیزی که با امروزه با شکل و شمایل اسکیپ روم می شناسیم، قدمتی حدود یک دهه داره. اتاق های فرار اولیه خلاقیت پایینی داشتن و نهایت چیزی که می تونستید توی اونا ببینید، چندتا قفل، جعبه، صندوق، کلید و رمز بود که با به موضوع گره خورده بود. اما امروزه با اومدن تکنولوژی های جدیدتر و جذابیت های هنری، بصری و … می تونه نهایت نشاط و لذت رو برای شما فراهم کنه …